My Personal History

តម្លៃនៃជីវិត

យើងតែតែងអោយតម្លៃមនុស្សម្នាក់ៗទៅលើត្រកូលពូជពង្សរបស់គេជាជាងការអោយតម្លៃទៅលើ់ការងាររបស់ជននោះ។ អ្នកដែលមានសំណាងបានកើតមកក្នុងត្រកូលអ្នកមានកេត្តិយស មានទ្រព្យសម្បត្តិ តែតែងជាអ្នកមានប្រយោជន៍ធំសម្រាប់សង្គម នេះគឺជាការគិតរបស់មនុស្សមួយចំនួន។ ដោយឡែកក៏មានក្រុមមនុស្សខ្លះ បែកជាយល់ថា កាលដែលកើតមកក្នុងត្រកូលមានកេត្តិយស មានទ្រព្យសម្បត្តិខ្លះ ក៏មិនមានប្រយោជន៍សម្រាប់សង្គមដែរ។ ចំពោះខ្ញុំ អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ដែលខ្ញុំបានរស់នៅក្នុងសង្គមមួយ និងដកយកបទពិសោធន៍ ហើយបានស្វែងយល់ ក្នុងពេលដែលរស់នៅ ទល់មកដល់សព្វថ្ងៃនេះ បានបង្ហើញអោយឃើញថា វាពិតជាមានការយល់ឃើញដូច្នោះមែន។ តើមួយណាដែលពិតប្រាដកសម្រាប់ខ្ញុំ នេះជាសំនួរដែលខ្ញុំចោទសួរចំពោះខ្លួនឯង។ ហើយអ្វីដែលខ្ញុំរកឃើញនេះគឺ វាមិនពិតទាំងស្រុកទេចំពោះមនុស្សដែលមានសំណាងកើតក្នុងត្រកូលអ្នកខ្ពង់ខ្ពស់។ តើមានមូលហេតុណ៍អ្វី? មានពាក្យមួយបាននិយាយថា វត្ថុមានតម្លៃទៅបាន លុះត្រាតែវត្ថុនោះ ជាវត្ថុកម្រនឹងរក និងមនុស្សច្រើនជាច្រើន មិនមាន ហើយនឹងមិនអាចធ្វើបាន ចំណែកមនុស្សក៏ដូចគ្នានោះដែរ ចូលធ្វើខ្លួនជាមនុស្សកម្រសម្រាប់សង្គមជាតិរបស់ខ្លួន។ ពាក្យនេះពិតជាត្រឹមត្រូវណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ ដោយសារការធ្វើជាមនុស្សកម្រគឺពិបាកធ្វើបំផុត។ មនុស្សគ្រប់គ្នាតែងតែគិតពីប្រយោជន៍ច្រើន មានអ្នកខ្លះប្រព្រឹត្តធ្វើអំពើអាក្រក់ផ្សេងៗ ដើម្បីដូរយកនៅប្រយោជន៍នោះ។ តើអាចមានទេដែលមនុស្សភាគច្រើនទាំងនោះអាចប្តូរនូវការលោភលន់របស់ខ្លួន មកបែរប្រែគិតប្រយោជន៍រួម ដើម្បីរស់នៅទាំង អស់គ្នា ផ្លាស់ប្តូរពីការគិតប្រយោជន៍ខ្លួនឯងខ្លាំងពេក? ប្រហែលជាមិនសូវមានទេ? ដូច្នេះហើយអ្នកដែលមិនលោភលន់ ចេះកំរិកចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការប្រាថ្នា ចេះធ្វើប្រយោជន៍សម្រាប់សង្គម និងប្រទេសជាតិ គឺជាមនុស្សកម្រ។ តើមានអ្វីជាភស្តុតាងសម្រាប់បញ្ជាក់ ? ភស្តុតាងនោះគឺ អ្នកដែលធ្វើប្រយោជន៍សង្គមបានច្រើនគឺតែងតែមានអ្នករាប់អានច្រើន ហើយក្នុងលក្ខខ័ណ្ឌដែលមានការពិបាកអ្វីមួយតែងតែមានមនុស្សជាច្រើនសម្រាប់ជួយខ្នះ ខ្នែង យកអាសារបុគ្គលនោះជានិច្ច និងនៅក្នុងកាលៈទេសៈដទៃផ្សេងទៀតផងដែរ។ មនុស្សគ្រប់គ្នាតែមានសេចក្តីស្លាប់នៅខាងចុងនៃជីវិតគ្មានបុគ្គលណាមួយអាចមានជីវិតអមតៈរហូតនោះទេ។ ចំពោះអ្នកដែលបានធ្វើប្រយោជន៍ក្នុងសង្គមបានច្រើន នៅពេលដែលបុគ្គលនោះស្លាប់ទៅ សកម្មភាព ស្នាដៃ នឹងសេចក្តីល្អ គឺគុណធម៌របស់គាត់នៅតែដិតដាមជាប់ជានិច្ច មនុស្សជាច្រើនដែលបានស្គាល់តម្លៃនោះបាន ចាត់ទុកបុគ្គលនោះជាបុគ្គលគំរូសម្រាប់ជាតិ មាតុភូមិ ទោះជាបុគ្គលនោះបានស្លាប់ទៅក៏ ដោយក៏នៅតែធ្វើបុណ្យឩទ្ទិសអោយរហូត។ ចុះចំណែកឯបុគ្គលផ្សេងទៀត តើនឹងទទួលការធ្វើដូច្នេះដែរចេញពីចិត្តមនុស្សផងដទៃបានដែរឬទេ? ពិតជាមិនអាចទេ ! ទាំងអស់នេះគឺសបញ្ជាក់អោយយើងគ្រប់គ្នាឃើញថា គុណតម្លៃរបស់មនុស្សមិនស្ថិតនៅត្រង់វង្សត្រកូលនោះឡើយ អ្វីទាំងអស់នេះវាបានមក ពីការខំប្រឹងប្រែង កសាងវាដោយខ្លួនឯងតែប៉ុណ្ណោះ។

ចូរនាំគ្នាធ្វើសេចក្តីល្អអោយបានច្រើនសម្រាប់ខ្លួនឯង គ្រួសារនឹង សង្គមជាតិរបស់យើង នោះយើងទើបឈ្មោះថា ជាបុគ្គលកម្រ សម្រាប់ជនានុជនច្រើនគ្នា។

ឩទ្ទិសជូនមិត្តរបស់យើងដែលគាត់បានទទួលមរណៈភាព សូមកុសលផលបុណ្យ ជួយយិតយោងដួងវិញ្ញាណៈខន្ធរបស់គាត់អោយបានទៅកើតក្នុង សុគតិភព ដោយសេចក្តី នឹករលឹង នឹងការស្រលាញ់ពីមិត្តរបស់អ្នក!

To being as human being, I have learned a lot in my life, started from my childhood up to this ages. The sound of studying for me, it is really critical when I have got through. When I was 7 years old my parents sent me to school. In the morning, I rush to wake up because I have to walk to school, it is about 5 kilometers from my home. Even I have no money with me for school like other kids, but my mother give me left’s rice left from dinner which we keep for tomorrows’ break first that many Cambodia families in the rural area did.

When I was 13 years old, I can do some work to getting some money for my school. Do you know what did I do? I went to forest to find wild fruits and wild vegetables when I have no class. I sold all of those things to local market, a few years that I did those jobs until I am study in grade 6 of primary school. My mind came up with strange idea that I never think before, that is, I want to be a Buddhist monk. A few weeks later, I told to my parents that wanting to be a monk, they refused to me. I still ask them finally they let me. I think in the pagoda may not have to study like lay people, in contrast many thing came to me. I have to study Dhammas, serve Buddhist monk and doing the meditation. It really hard for me as a small boy, but I committed to overcome it.

Two years later, the master monk allowed me to become a monk, we knew as a Buddhist novice. Now I became a novice and this life is more harder than the normal person have, I have to abide the principle in the Buddhism, like don not kill any living being, don not steal, don not telling lie, do not sexual misconduct, do not drink alcohol, do not eat dinner, and more. Hardness does not take long for practicing and obeying the disciple, because it is now became my routine and my mind is more comfortable with those.

The Buddhism in Cambodia, we have Buddhist school for monks, but it is rare and have no informations about schools. In that time I want to attend the school because I think that, even I am a monk, knowledge is really importance for my life and I do not know when I leave from the monkhood. I start to find Buddhist school for study by asking people in the commune that I heard from hearsay, I am not clear where I am going, but Cambodia proverb said “the mouth is the way”. Finally, I found the school and I studied there for 9 years after finishing my high school and continue to study at University.

The life of Buddhist monks are need to depend on Buddhism a round, without them we cannot continue our ways, why is that? Because Buddhist monks no job to getting the salary, we go to peoples’ home for collection foods. Even some time I have not enough food for eat but I am still keep going in this life and for some I get freezed on that. With that kind of situations I call my parents to support me even the school fees and for days life.

Now I am really thankful to my parents and Buddhism, who gave me a lot of thing for this life. From an experience with the difficult situations that I have faced until now. It make me strong and make me confidence to face with and solve all kind of situations. I realized that the meaning of life is facing the difficult situations, if I born with good life I would be able to know the meaning of life. The life is struggle this kind of word make me understand who am I today and I can see the world what it is. We are born with sufferings, nobody else cannot escape from that. Finally I would like to thank to myself without strong commitment maybe I could not stand here.